Trong cuộc sống đôi khi chúng ta phải sử dụng hình thức đầy may rủi này để tạo sự công bằng. Liệu rằng bốc thăm trước và sau thì cơ hội có bằng nhau?
Bài viết này sẽ đưa ra giải thích khoa học cho điều đó!
Dĩ nhiên bốc thăm mang tính may rủi nên dù có tới 99% cơ hội, bạn vẫn có thể tuột mất do 1% còn lại.
Toán học được biết tới là bộ môn của sự chặt chẽ và chính xác trong lập luận và tư duy, tuy nhiên toán học cũng nghiên cứu những điều không chắc chắn và cố gắng biểu diễn nó thành các công thức.
Đây chính là nội dung nghiên cứu của xác suất và thống kê, một bộ môn thú vị có liên quan chặt chẽ với trò chơi đỏ đen may rủi này.
Xác suất và thống kê cố gắng tìm ra cái bất biến trong cái vạn biến của vô vàn khả năng, cái tất nhiên trong cái ngẫu nhiên của hiện tượng,…từ đó khái quát lên các quy luật tổng quát như quy luật số lớn nổi tiếng.
Khoan hãy đi sâu về bộ môn này, chúng ta sẽ dùng nó để trả lời câu hỏi đơn giản nhưng không kém phần hóc búa mà không phải ai cũng có thể đưa ra lời giải thích hợp lý:
Bốc thăm trước và sau có giống nhau? Ai sẽ có lợi hơn?
Để dễ hình dung chúng ta sẽ đưa ra một trường hợp cụ thể như sau:
Có 3 bạn nhỏ tên A, B và C, chúng ta cần chọn một trong ba bạn (để đi thi cuộc thi của trường, để trực nhật...). Để công bằng và khách quan, tất nhiên bốc thăm luôn là giải pháp tối ưu.
Chúng ta ghi các ký hiệu * ( nghĩa là được chọn) 2 mẫu còn lại ghi O1 và O2 nghĩa là không được chọn.
Bây giờ cho ba bạn bốc thăm, có bạn nghĩ rằng bốc thăm trước sẽ có lợi hơn. Có bạn lại cho rằng bốc sau sẽ ít lá thăm hơn nên có lợi hơn. Vậy thực hư chuyện này là thế nào? Bạn sẽ bốc thăm trước hay sau, tại sao?
Câu trả lời cụ thể và chính xác nhất chính là tính toán khả năng thuận lợi của ba người, bởi toán học xác suất biểu thị khả năng xảy ra (biến cố thuận lợi) bằng một con số từ 0 tới 1.
Trên đây là các khả năng có thể xảy ra được liệt kê. Theo đó:
- Trường hợp 1 và 2: A có khả năng bốc trúng là 1/3.
- Trường hợp 3 và 4: B có xác suất bốc trúng là 1/3.
- Trường hợp 4 và 6: Xác suất của C vẫn là 1/3.
Nếu đổi thứ tự bốc thăm (có 3!=6 trường hợp) thì xác suất vẫn không thay đổi. Do đó ai bốc thăm trước hay sau thì đều có khả năng như nhau.
Lưu ý: Nếu mỗi lần bốc thăm, người bốc thăm trước không được xem lá thăm của mình đến khi tất cả đều bốc thăm xong.
Còn nếu ai bốc thăm trước thì có thể công khai lá thăm đó ngay thì sao? Bạn thử suy nghĩ xem, cơ hội của mỗi người lúc này có còn giống nhau? Hãy nêu ra ý kiến cá nhân của bạn nhé!
Theo Trí Thức Trẻ
Đăng nhận xét